Zomerkriebels
Leren van en over diversiteit
De Week van de Lentekriebels ligt alweer even achter ons. Ook dit jaar gaf dat weer de nodige ophef. “Mozes kriebel, dat is echt niet normaal meer” zou Koos Koets zeggen. Omgaan met diversiteit en verscheidenheid, het blijft een lastig ding. Voor ons mensen vooral. En toch moet het. En waar we het niet kunnen, moeten we het wellicht gewoon leren.
De conceptkerndoelen burgerschap onderbouw vo kennen een apart kerndoel Diversiteit. En de begrippenlijst bij deze kerndoelen spreekt onder meer van gelijkwaardigheid, identiteit, inclusie, gemeenschappelijke belangen, kinder- en mensenrechten, maatschappelijke betrokkenheid en morele oordeelsvorming tot aan rechten, plichten en planetaire belangen. Een bloemlezing die duidelijk maakt dat “discriminatie op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, niet is toegestaan”. Toch geen onbelangrijk stukje uit onze grondwet lijkt me. Wordt niet elke burger geacht die wet te kennen?
In de biologie valt er veel te zeggen over diversiteit. De onder druk staande biodiversiteit haalt regelmatig het nieuws als er weer een soort op omvallen staat of als er nieuwe levensvormen uit de diepten van onze oceanen opduiken. Ook op het gebied van seksuele diversiteit heeft de natuur ons veel te bieden. Want het paargedrag van leeuwinnen, seksueel kannibalisme, temperatuur die het geslacht bepaalt, zwangere zeepaard-mannetjes, homoseksueel gedrag en zelfs het wisselen van geslacht van man naar vrouw en weer terug … in de natuur zien we het allemaal. Sekse, geslacht, gender. Deze concepten zijn vloeiender dan we ons ooit voorstelden. Het dierenrijk toont aan dat we veel van onze vooroordelen en stereotypen best los kunnen laten.
Voorlichting en seksuele vorming liggen in elkaars verlengde. En in het vo komen deze onderwerpen vaak op het bordje van de biologiedocent terecht. Een nieuwe actuele methode biologie als SYMBIOSE besteedt er dan ook ruim aandacht aan. Logisch.
Maar wij vinden dat niet genoeg. En SYMBIOSE biedt daarom ook lesstof waarmee je in de klas het gesprek aan kunt gaan over onderwerpen als het biologisch geslacht, intersekse, genderidentiteit, transgender, binair en non-binair, seksuele oriëntatie, verliefdheid, consent en ongewenst seksueel gedrag en hoe daarmee om te gaan. Of waar hulp te vinden is, als dat nodig is.
We hopen dat het bespreken van deze onderwerpen een voor iedereen veilige schoolomgeving dichterbij brengt. Het biedt namelijk kansen voor veel meer begrip en inclusiviteit. Reflectie op de eigen identiteit en maatschappelijke vragen zorgen voor zelfkennis, respectvol handelen en hopelijk allerlei vormen van actief burgerschap.
(Zelf)kennis ook waarmee onze jeugd zich een eigen mening kan vormen. Zodat ze niet in de war raken door uitspraken over transpersonen van een man in een jurk met een mijter op. Dat ze weten dat dingen niet in een boom te hoeven hangen om een eikel te zijn en dat wat je ook bent, je altijd een uniek mens bent. Ook dat komt allemaal om de hoek kijken bij het maken van een gewone methode biologie …
John Arnold, uitgever SYMBIOSE
SYMBIOSE biedt:
- handvatten voor positieve seksuele vorming
- aanknopingspunten voor burgerschap
- veelkleurigheid in het biologie-onderwijs.
